เผยเงินเดือนศิลปินแห่งชาติ ถ้า "อ.เฉลิมชัย" ไม่ลาออก ได้เท่าไร

จากกรณี "อาจารย์เฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน์" จิตรกรผู้มีชื่อเสียงระดับนานาชาติ ประกาศลาออกจากตำแหน่งศิลปินแห่งชาติ ผ่านจดหมายความยาวที่เปิดเผยระหว่างการบรรยายศิลปะระดับนานาชาติในจังหวัดภูเก็ต โดย "อ.เฉลิมชัย" ได้ออกมาประกาศกลางงานมหกรรมศิลปะร่วมสมัยนานาชาติ Thailand Biennale, Phuket 2025 ว่า


 

ผมได้ลาออกจากกระทรวงวัฒนธรรมแล้ว ลาออกจากศิลปินแห่งชาติ เพราะปากไม่ดีกลัวสถาบันเสียหาย เมื่อเดือนที่แล้ว ผมได้เขียนจดหมายลาออกซึ่งเป็นความลับ ได้มาเปิดเผยในวันนี้

"ผมขอลาออก วันนี้ผมไม่อยากเป็นศิลปินแห่งชาติ เพราะว่าพูดอะไรได้ยาก แล้วก็ด่ากระทรวงฯไม่ได้ ผมไม่อยากให้กระทรวงฯมีบาดแผล เลยขอลาออก ซึ่งไม่ต้องมีคำว่าศิลปินแห่งชาติก็ได้ ผมก็เป็นศิลปินของชาติให้เขาด่าผม ผมเป็นคนปากไม่ดี"

โดยทางด้านเฟซบุ๊ก กลุ่มคนรักอาจารย์เฉลิมชัยโฆษิตพิพัฒน์ ได้มีการเผยแพร่หนังสือลายมือ "อ.เฉลิมชัย" ขอลาออกจากตำแหน่งศิลปินแห่งชาติ ระบุว่า

เรื่อง ขอลาออกจากตัวแหน่งศิลปินแห่งชาติ

เรียน กรมส่งเสริมวัฒนธรรม

ข้าพเจ้านายเฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน์ (อาชีพศิลปินอิสระ) ได้รับเกียรติยกย่องให้เป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) ประจำปีพุทธศักราช 2554

ตลอดระยะเวลา 14 ปีในตำแหน่งข้าพเจ้าได้แจ้งความประสงค์ไม่ขอรับเงินเดือนและได้มอบคืนให้กับกรมส่งเสริมวัฒนธรรม เพื่อนำไปช่วยเหลือศิลปินแห่งชาติที่ยากจน เหตุผลของการลาออก เนื่องด้วยข้าพเจ้ามีอายุมากแล้ว จึงได้ประกาศหยุดสร้างสรรค์ผลงานศิลปะ เพราะปรารถนาที่จะพักผ่อนท่องเที่ยวหาความสุขในบั้นปลายของชีวิต

ดังนั้นข้าพเจ้ารู้สึกส่วนตัวว่าเมื่อศิลปินแห่งชาติได้หยุดสร้างสรรค์ผลงานก็ไม่ควรที่จะมีตำแหน่งอันทรงเกียรตินี้อีกต่อไป ข้าพเจ้าจึงขอให้กรมส่งเสริมวัฒนธรรม โปรดพิจารณาตัดชื่อข้าพเจ้าออกจากทำเนียบศิลปินแห่งชาติด้วย ลงชื่อ นายเฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน์ 30 พ.ค. 2568

การลาออกครั้งนี้สร้างกระแสวิพากษ์ในวงการศิลปะและสังคมไทยอย่างมาก เนื่องจากตำแหน่ง “ศิลปินแห่งชาติ” เป็นรางวัลเกียรติยศสูงสุดที่กระทรวงวัฒนธรรมมอบให้แก่ศิลปินผู้สร้างสรรค์ผลงานทรงคุณค่าแก่ประเทศชาติ

ในปี 2568 สวัสดิการสำหรับผู้ได้รับตำแหน่งศิลปินแห่งชาติ มีดังต่อไปนี้

• เงินบำนาญตลอดชีวิต เดือนละ 25,000 บาท
• สิทธิการรักษาพยาบาล
• เงินช่วยเหลือกรณีเจ็บป่วยฉุกเฉิน
• เงินจัดพิธีศพ 20,000 บาท เมื่อถึงแก่กรรม
• เงินทุน 150,000 บาท หากจัดทำชีวประวัติหรืออัตชีวประวัติ
• ผลงานศิลปินแห่งชาติจะได้รับการส่งเสริม จัดแสดง และเก็บรักษาใน หอศิลป์ศิลปินแห่งชาติ (Supreme Artist Hall)

นอกจากนี้ กระทรวงวัฒนธรรมได้ยืนยันตั้งแต่ปี 2566 ว่าจะจ่ายเงินประจำเดือนให้ศิลปินแห่งชาติ ภายในเดือนมกราคม 2567 เป็นต้นไป หลังจากเคยมีเสียงสะท้อนเรื่องการจ่ายเงินที่ล่าช้าในอดีต

 

อย่างไรก็ตาม แม้การลาออกจะทำให้ "อ.เฉลิมชัย" ไม่ได้รับเงินเดือนหรือสวัสดิการจากรัฐ แต่ในเชิงรายได้และชื่อเสียงนั้น แทบไม่ส่งผลกระทบเลย เพราะผลงานของท่านได้รับการยอมรับทั้งในไทยและต่างประเทศ มีการประมูลขายผลงานในราคาหลักล้าน เช่น 

• ปี 2541 ภาพวาดชิ้นหนึ่งขายได้ 17,500 ดอลลาร์สหรัฐ (ราว 600,000 บาท)
• ปี 2561 ภาพ “Food Offering to Monks” ขายได้ถึง 59,375 ดอลลาร์สหรัฐ (ราว 1.9 ล้านบาท)

นอกจากนี้ วัดร่องขุ่น ซึ่งอาจารย์เฉลิมชัยเป็นผู้ออกแบบและก่อสร้าง ยังเป็นแลนด์มาร์กสำคัญของเชียงราย ดึงดูดนักท่องเที่ยวทั่วโลก โดยเก็บค่าเข้าชมเฉพาะชาวต่างชาติ ซึ่งจะปรับราคาขึ้นเป็น 200 บาท ต่อคน ในปี 2569